-
1 запустить
I1. сов. что, чем; разг.ырғытыу, бәреү, ебәреү2. сов. чтоосороу, ебәреү3. сов. что; разг.эшләтеп ебәреү, эшләтә башлау, тоҡандырыу4. сов. что; разг.тығыу, тығып ебәреү5. сов. что; разг.батырыу, ҡаҙау6. сов.кого-что; прост.ебәреүII1. сов. чтоташландыҡ хәлгә килтереү, рәтен ебәреү2. сов. чтоо болезниаҙҙырыу3. сов. чтос.-х.һауыуҙы ташлатыу, һыуалдырыу -
2 бросать
1. несов. что, чемташлау, ырғытыу, бәреүбросать гранату — граната ырғытыу, бросать камень - таш ташлау
2. несов.кого-чтоперемещать, направлять куда-л.(тиҙ генә) күсереү, сығарыу, индереү, йүнәлтеү3. несов. перен.распространять, направлять – о свете, тенисәсеү, һибеү, таратыу, ташлау4. несов.кого-чтокласть небрежно, не на своё местотеләһә нисек ташлау, атып бәреү, бырғау, бырғытыу, быраҡтырыу5. несов.кого-чтооставлять, покидать(бәйләнеште, мөнәсәбәтте) өҙөү, ташлау, ҡалдырыу, ташлап (ҡалдырып) китеү6. несов. что и с неопр.прекращать что-л. делатьэш-ҡылыҡты өҙөү, ҡалдырыу, ташлау7. несов. перен.быстро, небрежно произносить – о слове, репликекиҫкен генә әйтеү, әйтеп (ташлау)бросать деньги на ветер — аҡса туҙҙырыу, аҡсаны әрәм-шәрәм итеү, аҡсаны елгә осороу
бросать за решётку кого — төрмәгә ябыу, бросать камень (камнем) в кого - берәйһенә бысраҡ ташлау
бросать камешки в огород чей, кого — һүҙ ебәреү
баҡсаһына таш ташлау; бросать на произвол судьбы — яҙмышты үҙ ағышына тапшырыу
бросать слова на ветер — файҙаһыҙға һөйләнеү, һүҙҙе елгә осороу (ташлау)
бросать тень на кого-что — шик һалыу (ташлау), тап төшөрөү, ҡара яғыу
бросать оружие — ҡорал ташлау, бирелеү
бросать перчатку кому: — 1) дуэлгә саҡырыу
2) берәйһе менән алышыу (көрәшеү); бросать свет на что — асыҡлау
-
3 навести
1. сов.на чтойүнәлтеү, төшөрөү2. сов.на что; перен.йүнәлтеү, тыуҙырыу3. сов. чтотөбәү, тоҫҡау, йүнәлтеү4. сов. чтоһалыу, эшләү, төҙөү5. сов.покрыть, окраситьбуяу, ҡаплау, һөртөп (йөрөтөп) сығыу, өҫтөнән йүгертеү6. сов. что; перен., разг.урынлаштырыу7. сов.кого-что; разг.килтереп тултырыунавести справку о ком-чём — белеү, һорашып белеү, һорашыу
навести страх — ҡурҡытыу, ҡотон осороу
навести тень (на плетень, на ясный день) — томан ебәреү, төтөн осороу
-
4 размаять
-
5 размотать
I1. сов. чтоһүтеү, тағатыу, таратыу2. сов. чтоперен., прост.привести в ясность что-л.сисеү, асыҡлау, осона сығыу, хәл итеүIIсов. что; прост.туҙҙырып бөтөрөү, исраф итеү, елгә осороу -
6 расшвырять
1. сов. кого-что; разг.ырғытыу, алып бәреү, быраҡтырыу, туҙҙырып ташлау2. сов. кого-что; разг. перен.без толку растратитьбушҡа туҙҙырыу, елгә осороу -
7 спугнуть
1. сов. кого-чтоҡурҡытыу, өркөтөү, ҡурҡытып ебәреү (осороу, ҡасырыу)2. сов. кого-чтоперен.ҡурҡытыу, һиҫкәндереү -
8 брызгать
1. несов. чемсәсрәтеү, сәсеү2. несов. перен.(тирә-яҡҡа) осороу, сәсрәтеү3. несов. что и без доп.һибеү, бөркөү, һиптереү4. несов. перен. наст. брызжетаңҡып (бәреп, бөркөп) тороу, урғылып (тышҡа сығып) тороу -
9 ветер
мелкакой ветер занёс; каким ветром занесло — ниндәй ел алып килде, ниндәй ел ташланы (берәүҙең уйламаған ерҙән килеп инеүенә ҡарата)
бросать (кидать, швырять) деньги на ветер — аҡсаны елгә осороу (һыуға һалыу)
куда ветер дует (идти, смотреть и т.д.) — ел ҡайһы яҡҡа иҫһә, шул яҡҡа (йөрөү, барыу, ҡарау) (аумаҡай кеше тураһында)
ищи ветра в поле — ҡойроғон да тота алмаҫһың, елдәр иҫкән
-
10 вздуть
I1. сов. чтоиҫеп (өрөп) күтәреү, өрөп осороу2. сов. чтораздуть, надутьҡабартыу, күбендереүу меня вздуло щёку безл. — яңағым ҡабарып сыҡты
3. сов. чтоперен., разг.поднять ценыхаҡты күтәреү4. сов. чтопрост.разжечьтоҡандырыу, ҡабыҙыуIIсов. кого; прост.туҡмап ташлау, бешеү, кәрәген биреү -
11 взметнуть
1. сов.кого-что(ҡапыл) өҫкә осороу, юғарыға ырғытыу, һауаға сөйөү, аҡтарып ташлау2. сов. чемвзмахнутьһелтәү, сайҡау, сөйөү -
12 двинуть
1. сов. см. двигать 1-4двинуть с мёртвой точки — тик торған нөктәнән (хәлдән) ҡуҙғалтыу, хәрәкәткә килтереү
2. сов.кого и без доп.; прост. с силой ударитьтондороу, һалып осороу, һуғып ебәреү -
13 запуск
м см. запустить I 2, 3, 5, 6 -
14 истереть
1. сов. чтотрением размельчить до концаҡырыу, ҡырып бөтөрөү2. сов. чтоышҡый-ышҡый бөтөрөү3. сов. чтопоранить при тренииөйкәү, ҡырыуаяҡтыистереть в порошок кого — көлөн күккә осороу, юҡҡа сығарыу
-
15 камень
м; в разн. знач.ташдорога, вымощенная камнем — таш түшәлгән юл
камень преткновения — тотҡарлыҡ, ҡамасау
-
16 кидать
1. несов.кого-что, чемырғытыу, бәреү, ташлау2. несов.кого-чтоиндереү, ташлау3. несов.обычно безл.сайҡалдырыу, ырғытыукидать в дрожь — ҡалтыратыу (ҡурҡыуҙан, өшөүҙән)
кидать тень на кого-что — шик һалыу, ҡара яғыу
кидать грязью в кого — хурлау, ҡара яғыу
кидать камешек в огород чей — һүҙ ебәреү (ташлау), кемдеңдер баҡсаһына таш ташлау
-
17 мести
1. несов. чтоһепереү2. несов. что и без доп.переносить с места на местоосороу, һепереү3. несов. безл.һепертеү -
18 напугать
сов. кого-чтоҡурҡытыу, өркөтөү, шөрләтеү, ҡот осороу (алыу)напугать, рассказывая ужасы — ҡот осҡос нәмәләр һөйләп ҡурҡытыу
-
19 напустить
1. сов. чтоебәреү, индереү, тултырыу, ағыҙыу2. сов. чтоопуститьтөшөрөү3. сов. разг.на себябулып ҡыланыу, итеп күрһәтеү4. сов.кого-что; прям., перен., разг.һөсләтеү, ҡотортоу, һөсләтеп ебәреүнапустить страху — ҡурҡытыу, ҡотон алыу
напустить туману — юрый бутау, саң осороу, төтөн ебәреү
-
20 оставить
1. сов.кого-чтоҡалдырыу2. сов. чтосохранить, приберечьҡалдырыу3. сов. чтопередать по наследствуҡалдырыу, биреп ҡалдырыу4. сов.кого-чтоҡалдырыу5. сов.кого-что, без чего-һыҙ/һеҙ ҡалдырыу6. сов.кого-чтоҡалдырыу, алып ҡалыу7. сов.кого-чтоташлау, ҡалдырыу, ташлап (ҡалдырып) китеү8. сов. что и с неопр.перестать заниматься чем.-л.туҡтатыу, өҙөү, сик ҡуйыу9. сов.кого; перен.бөтөү, юҡ булыу, китеүоставить в дураках (дураком) — төпһөҙ санаға ултыртыу, кәкре ҡайынға терәтеү, алданыу, һемәйеү
оставить в покое — тыныс ҡалдырыу, тынғы биреү, борсомау, теймәү
оставить за собой — йыраҡлашыу, артта ҡалдырыу
уҙып китеү, артта ҡалдырыу; оставить за собой что (закрепить за собой) — үҙеңә беркетеү
оставить с носом — ҡоро (буш) ҡалдырыу, төп башына ултыртыу
камня на камне не оставить — ер менән тигеҙләү, көлөн күккә осороу
- 1
- 2